مقدمه
توسعه داوری در نظام دادرسی کشور مستلزم اصلاح زیرساختهای قانونی و همچنین تاسیس یا تعیین یک نهاد متولی برای پیشبرد آن است. بهرغم سابقه صدساله داوری در قوانین کشور متاسفانه مواد مربوطه در باب هفتم قانون آیین دادرسی مدنی، دارای اشکالات اساسی است که توسعه داوری را ناممکن میکند. قوانین فعلی به نحوی است که انجام رویه داوری را تا حد زیادی وابسته به ایفای نقش دادگاه کرده و همین موضوع منجر به نقض غرض در رجوع به داوری شده است.
علاوه بر زیرساختهای قانونی، توسعه داوری همچنین مستلزم وجود یک متولی است که بتواند سیاستگذاریهای لازم را برای توسعه آن انجام دهد. این متولی در برخی بخشها مانند اتاق بازرگانی، صنایع و معادن تحت عنوان مرکز داوری اتاق ایجاد شده که تجربهای موفقیتآمیز از توسعه داوری سازمانی در ایران محسوب میشود.
اما با این وجود در حال حاضر داوری در ایران، فاقد یک متولی معین است و بالطبع، اقدامات صورتگرفته در توسعه داوری نیز فاقد یک رویکرد مشخص بوده و در حوزه اجرا نیز صرفا شاهد رشد موسسههای کوچک داوری در سطح کشور هستیم. موسسههای داوری کوچک که در سالهای اخیر تاسیس شدهاند شقی از داوری فردی (موردی) محسوب میشوند و به هیچ وجه کارکرد داوری سازمانی را ندارند.
توسعه داوری سازمانی کارآمدترین راهبرد جهت استفاده از مزایای داوری خواهد بود. منظور از داوری سازمانی، تشکیل سازمانهایی با لیست داور و آیین رسیدگی داوری است. در همین راستا، رئیس محترم قوه قضاییه، مرکز امور وکلا، کارشناسان رسمی و مشاوران خانواده را بهعنوان متولی داوری سازمان در کشور معرفی کرده و مواردی از قبیل تهیه لیست داوران، تدوین آیین رسیدگی داوری، تدوین آییننامه انضباطی داوران، ایجاد ساختار سازمان داوری در مرکز و… را به آنان تکلیف نموده است.
دوره های آموزشی دیوان داوری
دیوان داوری مرکز در راستای نیل به اهداف خود و با توجه به اینکه داوران، اصلیترین رکن اجرایی این دیوان می باشند و در جهت استفاده از مجرب ترین و متخصص ترین افراد علاوه بر بهره مندی از اساتید صاحب نام و متخصص در این حوزه در لیست داوران خود، با برگزاری دوره های آموزشی علاوه بر ارتقا سطح علمی و ایجاد زمینه های فرهنگی و آموزشی برای علاقمندان به داوری از افرادی که در دوره های آموزشی دیوان داوری شرکت می کنند به شرط شرکت در تمام دوره های (مقدماتی و پیشرفته) و پذیرش در آزمون کتبی و عملی و گزینش مرکز وکلا، کارشناسان رسمی و مشاوران خانواده قوه قضاییه در لیست داوران مرکز قرار خواهند گرفت.
دوره های آموزشی
دوره های آموزشی دیوان داوری مرکز در دو مقطع مقدماتی و پیشرفته تشکیل میگردد. مقطع مقدماتی و پیشرفته هرکدام در ۴ سطح و به صورت تخصصی می باشد که عبارتند از:
الف- دوره مقدماتی (داوری داخلی)
- سطح یک: داوری داخلی 1
- سطح دو: داوری داخلی 2
- سطح سه: داوری داخلی3 که هر سطح شامل حدود 6 ساعت آموزش در حوزه داوری داخلی می باشد.
- سطح چهارم: داوری مقدماتی فی الواقع در خصوص چهره های خاص داوری داخلی می باشد که شامل:
– داوری بورس
– داوری خانواده
– داوری قراردادهای دولتی و غیره
ب-دوره پیشرفته (داوری بین المللی)
- سطح یک: داوری بین الملل و تطبیقی 1
- سطح دو: داوری بین الملل وتطبیقی 2
- سطح سه: داوری بین الملل وتطبیقی3
- سطح چهار
در سطح 4 دوره پیشرفته علاقمندان به انتخاب و علاقمندی خود از میان دوره های ارایه شده تخصصی مبحث مورد نظر خود را انتخاب میکنند و آموزش های لازم را دریافت میکنند:
- داوری های نفت و گاز و انرژي (4-6ساعت)
- داوری های سرمایه گذاری بین المللی و پیمانکاری(4-6ساعت)
- داوري هاي دريايي (4-6 ساعت)
- داوري هاي بیمه و بانكي ،ورزشي،هنري ،مالكيت فكري، الكترونيك و غیره
پس از شرکت در هر دوره، گواهی مربوطه به دوره مورد نظر دریافت میشود.